قراردادهای آتی کالا

طی چند دهه اخیر سیاست­گزاران و برنامه­ریزان اقتصادی در پی یافتن روش­های نوین معاملات محصولات کشاورزی هستند که حداکثر کارایی را برای فعالان بازار این محصولات در پی داشته باشد. به همین منظور، قراردادهای معاملاتی متنوعی از قراردادهای آتی کالا جمله قرارداد آتی توسعه بیشتری یافتند. قرارداد قراردادهای آتی کالا آتی، قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می­شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که در حال حاضر تعیین می­کند، بفروشد و در مقابل، خریدار قرارداد متعهد می­شود آن کالا را با مشخصات تعیین شده خریداری نماید. هدف این مطالعه، بررسی کارایی قراردادهای آتی زعفران نگین در بورس کالای ایران از طریق بررسی ارتباط قیمت­های نقدی و آتی این محصول در بورس کالای ایران می­باشد. برای رسیدن به این منظور از رهیافت مدل تصحیح خطای برداری انگل قراردادهای آتی کالا و گرنجر و با استفاده از قیمت­های تسویه روزانه قراردادهای آتی و نقدی زعفران نگین استفاده شده است. نتایج این مطالعه بیانگر وجود ارتباط کوتاه­مدت و بلندمدت از قیمت­های آتی به سمت قیمت­های نقدی می­باشد. بنابراین، کارایی ابزارهای معاملاتی آتی زعفران نگین به­عنوان هدایت­کننده قیمت­های نقدی زعفران نگین و همچنین، به­عنوان یک فاکتور تاثیرگذار در کشف قیمت­های نقدی مورد تایید واقع شده است که با نتایج مطالعات پیشین سازگاری دارد.

بازگشت مس به بازار آتی کالا

مس به قراردادهای آتی کالا دلیل کارایی در صنایع مختلف، بعد از فولاد رتبه دوم فلزات اصلی از قراردادهای آتی کالا لحاظ ایجاد ارزش افزوده را دارد. فلزی که بعد از ده سال دوباره به تابلوی بورس کالا بازگشته است.

اختصاصی آگاه پرس- در ادامه سلسله یادداشت‌های «سواد بورسی»، در این یادداشت به «بازگشت مس به بازار آتی کالا» می‌پردازیم.

بعد از راه‌اندازی بازار بورس کالا، فلز مس بارها به تابلوی معاملات آمده اما هر بار به دلیلی کنار رفته است. برای اولین بار در سال ۱۳۸۷ معاملات فلز مس مورد قبول بورس کالا قرار گرفت اما بنا به دلایلی راه‌اندازی نشد.

برای بار دوم در همان سال مفتول مس برای عرضه در بورس کالا پذیرفته شد اما به دلیل عدم استقبال نتوانست در تابلوی بازار آتی کالا ماندگار شود.

سال بعد نیز دوباره همین اتفاق تکرار شد. حالا بعد از ده سال دوباره مس به بازار آتی کالا بازگشته است. اما این بار پس از موفقیت قراردادهای آتی سکه طلا، زعفران و …

قرارداد کاتد مس با نماد COPMMYY و نماد اختصاریSIL در بازار آتی کالا معامله می‌شود. ساعت معاملات این محصول هم شنبه تا پنجشنبه از ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر است.

سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی بازار در قراردادهای کاتد مس ۵۰۰ موقعیت خرید و فروش است و حد نوسان قیمت روزانه این کالا مانند دیگر نمادهای بازار بورس و اوراق بهادار، مثبت و منفی ۵ درصد تعیین شده است.

باید در نظر داشت تحویل قرارداد آتی کاتد مس مانند قراردادهای آتی نقره فیزیکی است. از طرف دیگر حداقل اندازه تحویل برای ورود به فرآیند تحویل، حداقل ۲۰ تن (معادل ۲۰۰ قرارداد) است. در واقع خریداران و فروشندگانی که کمتر از ۲۰۰ موقعیت باز در آخرین روز معاملاتی داشته باشند، وارد فرآیند تحویل نمی‌شوند.

با توجه به تحویل فیزیکی قرارداد آتی کاتد مس، خریدار علاوه بر مبلغ خرید، باید وجهی نیز به عنوان مالیات بر ارزش افزوده، مازاد بر ارزش قرارداد در حساب عملیاتی خود داشته قراردادهای آتی کالا باشند.

قیمت تسویه نهایی قراردادهای آتی کاتد مس به صورت تئوریک و بر اساس نرخ کاتد مس در بورس فلزات لندن، تعیین می‌شود. از طرف دیگر برای تعیین قیمت مس باید از قیمت حواله دلار در سامانه نیما (نه قیمت اسکناس دلار در بازار) کمک گرفت.

وجه تضمین اولیه هم با توجه به فرمول محاسباتی بورس کالا اخذ می‌شود که با توجه به آن، تضامین طی زمان ثابت نیست و به صورت پویا در حال تغییر خواهد بود.قراردادهای آتی کالا

مبنای محاسبه وجه تضمین در فرمول میانگین قیمت‌های تسویه روزانه، برای تمامی سررسیدهای قراردادهای آتی کالا قراردادهای آتی با توجه به دارایی پایه مربوطه تعیین شده است.

رونق بورس کالا می‌تواند منجر به تعادل میان عرضه و تقاضا شود. تعادلی که در بلند مدت به ثبات و واقعی شدن قیمت کالاهای مختلف منجر خواهد شد.